Warszawska Fabryka Platerów HEFRA, której tradycja sięga 196 lat, jako jedyna w Polsce produkuje ekskluzywne sztućce i galanterię stołową. Wytwarzane ręcznie, w całości ze srebra najwyższej próby 925, platerowane srebrem próby 999 i wykonane ze stali nierdzewnej 18/10. 

Fabryka Frageta

Firmę w 1824 r. założył przybyły z Francji przedsiębiorca Alfons Fraget. Kilka lat później do spółki dołączył jego brat Józef, który wprowadził do fabryki najnowocześniejsze technologie i maszyny stosowane w przemyśle platerniczym. Fabryka niczym nie ustępowała wówczas, tej najnowszej i najdoskonalszej działającej w Paryżu. Tak wyposażony zakład Frageta niemalże z miejsca stał się cenionym dostawcą wykwintnych sreber i platerów dla bogatych elit, arystokracji i najbardziej wpływowych osób w Polsce i na świecie.

Stale wprowadzane ulepszenia i nowe sposoby produkcji platerów, stawiały fabrykę Frageta w rzędzie nowoczesnych zakładów przemysłowych ówczesnej Warszawy. W chwili śmierci założyciela (1867 r.) fabryka zatrudniała 250 pracowników, dysponowała 24 żelaznymi tokarniami, posiadała modelarnię, gisernię, wiertarnię, stolarnię, nożyce mechaniczne, wentylatory zamiast powszechnie stosowanych jeszcze miechów, wszystko poruszane przy pomocy maszyny parowej z potężnymi kotłami.

Fabryka braci Henneberg

Konkurencja nie spała jednak zbyt długo. Jeden z dawnych pracowników braci Fraget – Juliusz Józef Henneberg w 1856 r. otworzył własny srebrzany biznes, który działał równie prężnie, choć nieco bardziej nowocześnie. W roku 1878, jako pierwsza w kraju fabryka, zastosowała biały metal do produkcji sztućców. W 1884 r. wartość produkcji podwoiła się z 60.000 rs. do 120.000 rs., a zatrudnienie wzrosło ze 107 do 166 robotników w 1888 r.

Fabryka posiadała własne sklepy w Warszawie: przy ul. Trębackiej 1, Nalewki 12 i w Hotelu Europejskim, a także w Moskwie. Natomiast w Petersburgu, Tyflisie (Tbilisi) i Irkucku miała swoje przedstawicielstwa.

Jednak to kultowe wzory i majestatyczne zdobienia sreber Frageta wiodły prym. Po śmierci Józefa Frageta w 1867 r. fabrykę przejął jego syn Julian, który oprócz kontynuowania jakości produkcji, dbał o to, by firma zatrudniała wykwalifikowanych polskich specjalistów i robotników.

HEFRA wielokrotnie nagradzanym liderem

Od 1884 r. firma szeroko rozwinęła produkcję wyrobów ze srebra próby 84. Poszukując inspiracji korzystała z wzorców rodzimych twórców i współpracowała między innymi z Siemiradzkim i Kucharzewskim. Obawiając się konkurencji i podróbek utrzymywała własne sklepy w takich miastach, jak Tyflis (Tbilisi), Konstantynopol (Stambuł), Lwów, Mińsk, Żytomierz, Grodno, Petersburg, Moskwa, Charków, Odessa, Kijów, Wilno, Łódź.

Firma prezentowała swoje wyroby na wielu wystawach, zdobywając szereg prestiżowych nagród.

W 1890 r. u Frageta pracowało 400 robotników, moc maszyn pracujących wynosiła 85 KM, natomiast wartość produkcji oceniano na 781 tys. rubli. W tym czasie Bracia Henneberg zatrudniali 168 robotników, ich maszyny dysponowały mocą 40 KM i osiągali 170 tys. rubli w produkcji.

Srebro i platery na najważniejszych stołach świata

Po I wojnie światowej zarówno Fraget, jak i Henneberg mogli poszczycić się doskonałymi wynikami sprzedażowymi. Sieć dystrybucji polskich sreber rozszerzyła się o takie kraje, jak Bułgaria, Persja, Grecja, Rumunia, a nawet Chiny. W 1928 r. król Afganistanu złożył osobiście zamówienie na zastawy stołowe i artystyczną galanterię stołową Fraget dla swego dworu. Firma obiecywała, że dostosuje swoją produkcję do gustu mieszkańców Afganistanu i przymierzano się do uruchomienia w Kabulu sklepu. Zaopatrywała też w zastawy dwory europejskie, np. króla Serbii, króla Rumunii, a także szacha Persji. W międzyczasie Fraget uruchomił sklepy w Meschedzie, Aleksandrii i Kairze.

W Polsce w fabrykach zaopatrywały się najważniejsze hotele i kasyna, ministerstwa i instytucje rządowe. W zastawy Frageta wyposażony był m.in. najbardziej luksusowy warszawski hotel Bristol. Sztućce Frageta znalazły się nawet na pierwszym rejsie statku „Batory”, który wypłynął z Gdyni do Ameryki w 1936 r. Statek wyróżniała wyjątkowa elegancja, gdyż podobnie jak MS Piłsudski, miał pełnić funkcję pływającego salonu i ambasady kultury polskiej.  O wystrój jego wnętrz zadbała specjalna komisja, która zaprojektowała nie tylko wygląd poszczególnych pomieszczeń, ale też takich detali, jak zastawa stołowa czy karty dań.

Natomiast wyroby Braci Henneberg w latach 1907-1930 uzyskały 6 medali złotych, 4 srebrne i 1 brązowy. Ich sprzedażą zajmowały się przedstawicielstwa w Poznaniu, Krakowie, Lwowie, Wilnie, Włocławku i Gdańsku. Do czasu wielkiego kryzysu firma posiadała też przedstawicielstwa za granicą: w Rumunii, Persji, Bułgarii, Grecji, Afryce Południowej (Port Elisabeth), Kanadzie i Chinach (Charbin i Szanghaj). W tym czasie zatrudnienie wynosiło 280 robotników, w tym 6 pracowników technicznych i 10 urzędników.

HEnnenberg +  FRAget = HEFRA

Po II wojnie światowej, zarówno zakłady Fraget, jak i Braci Henneberg w znacznej części  zniszczone i rozgrabione, zostały znacjonalizowane. Obie fabryki próbowano wskrzesić ale to jednak nie wystarczyło, by odzyskały dawną świetność. Dlatego 1 stycznia 1965 r. dawna fabryka Frageta połączona została z zakładami Henneberga. Od nazwisk założycieli powstała znana dziś marka HEFRA.

Sława HEFRY przeżyła ponownie rozkwit w szarych czasach PRL-u. W latach 80. modne komplety sztućców - szczególnie tych posrebrzanych – stały się dla obywateli prawdziwym rarytasem, co zresztą doskonale odzwierciedlały słynne długie kolejki przed sklepami fabrycznymi przy ulicy Jana Kazimierza i Ogrodowej w Warszawie. Lata świetności marki jednak zachwiał koniec prosperity, który przypadł ledwie dekadę później. Z prężnie działających fabryk - w wyniku kryzysu - ostała się jedynie ta warszawska. Sprzedaż spadła o ponad 20 proc., a los firmy stał się niepewny. Tradycja produktu założycieli HEFRY jednak ponownie się obroniła. Bo i po co było sprzedawać srebro, jako surowiec, skoro można było go przerobić we własnych zakładach i sprzedawać wyroby z wyższą marżą  - zwłaszcza, że HEFRA od wielu lat miała ugruntowaną światową renomę. Strategię ostatecznie obronili w zasadzie klienci, którzy - wśród pospolitości produktów na sklepowych półkach - doceniali unikalność srebrnych sztućców i platerów. Wyroby miały jeszcze jedną zaletę - inwestycyjną, bo podobnie jak w złoto, opłacało się inwestować w kruszec.

Piękna historia, która trwa

Choć firma kilkakrotnie zmieniała właściciela – obecnie jest w prywatnych rękach - jedno się nie zmieniło: marka w dalszym ciągu stawia na to, co najcenniejsze - czyli tradycję i wysoką jakość produktów. Blisko 200 lat później, zarówno wyroby ze srebrna, jak i platerowane znajdują uznanie klientów, a historia produktów Frageta i Henneberga, w dalszym ciągu się pisze. HEFRA nadal, jako jedyna polska firma produkuje sztućce, galanterię stołową, srebrną i platerowaną. Produkty wykonywane są ręcznie, a marka niezmiennie pozostaje wierna swojemu pierwotnemu wizerunkowi, jakim jest polski luksus.

Lokalizacja Warszawskiej Fabryki Platerów HEFRA